توضیحات

توجه : به همراه فایل word این محصول فایل پاورپوینت (PowerPoint) و اسلاید های آن به صورت هدیه ارائه خواهد شد

 مقاله در موردتولید گلاب دارای 97 صفحه می باشد و دارای تنظیمات در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است

فایل ورد مقاله در موردتولید گلاب  کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد.

توجه : در صورت  مشاهده  بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل ورد می باشد و در فایل اصلی مقاله در موردتولید گلاب،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد


بخشی از متن مقاله در موردتولید گلاب :

تولید گلاب

فصل اول كلیات
تعریف، ویژگیها و مشخصات محصول تولیدی:
گلاب به حاصل تقطیر گل های سرخ محمدی Rosa dama scenamiller تازه چیده شده و مخلوط آن با آب كه اساس اضافی آن از محلول ابكی جدا شده است اطلاق می گردد. البته در سایر كشورها مثل تركیه، بلغارستان و فرانسه از گونه های دیگر گل سرخ برای تهیه گلاب استفاده می شود. در حقیقت گلاب محصول سنتی ایران می باشد كه برگرفته از گلهای تازه محمدی می باشد و در مورد آن همین بس كه متبرك به نام حضرت رسول (ص) می باشد و نام آن حضرت را به همراه دارد.

تولید گل محمدی و تهیه گلاب سالانه برای هزاران خانواده ایرانی اشتغال ایجاد می كند و گردانندگان این رشته بوی خوش طبیعت را به خانه علاقه مندان می برد.

گلاب ایرانی جنبه صادراتی دارد و نشانه مرغوبیت آن ایرانی بودنش می باشد به طوریكه خانه كعبه كه قبله مسلمین جهان است با گلاب ناب محمدی كاشان شسته می شود.
از آنجا كه گلاب برای طعم دادن به مواد غذایی، آشامیدنی و یا به عنوان ماده معطر كننده به كار می رود بنابراین ویژگیهایش باید به صورتی باشد كه خطری برای مصرف كننده نداشته باشد.
ویژگیهای آن شامل موارد زیر می باشد.
ویژگی ظاهری: از این لحاظ گلاب باید زلال، بی رنگ، بدون سود و رسوب، فاقد ذ

رات خارجی، فاقد بوی ترشیدگی با هر نوع تخمیر، فاقد بوی پختگی، دارای بوی ویژه گل سرخ، طعمی مطبوع و مختصری مایل به تلخی باشد. ضمناً واكنش گلاب باید اسیدی باشد PH= 3.5-5,5
ویژگی مواد اولیه: آبی كه در تهیه گلاب به كار می رود باید مطابق با ویژگیهای استاندارد آب آشامیدنی شماره های 1053 و 1011 باشد. آب مقطر مورد استفاده برای رقیق كردن گلاب باید تازه و تقطیر شده باشد و برای تهیه گلاب از گلبرگهای گل سرخ محمدی كه تازه چیده شده باشد استفاده می گردد.
ویژگی شیمیایی: اسانس: اسانس گل سرخ مایع روغنی بیرنگ یا زرد است با طعم و بوی مشخص كه در 25 درجه به حالت مایع چسبنده درمی آید و در اثر سرد شدن تدریجی شكل توده متبلوری به خود می گردد و در اثر گرم كردن مجدداً مایع می شود. این اسانس از دو بخش جامد و مایع تشكیل شده تركیبات شیمیایی آن الكلهای ترپنی مانند ژرانیول و ستبرونلول، ردنیول و نرول از همه مهمتر هستند و نرول موجود در آن به میزان 5 تا 10 درصد می تواند اثر بسیار مشخصی بر روی اسانس داشته باشد.
الكلهای دیگری مانند لینالول، اوژنول و یك استئاروپتن بی رنگ كه در حرارت معمولی جامد است مواد متشكله اسانس گل سرخ را تشكیل می دهند. بخش جامد گلاب فاقد بو است و بخش مایع دارای بوی خوبی می باشد. مقدار اسانس موجود در گلابهای درجه یك باید حداقل mg35 در ml100 و برای گلابهای درجه 2 حداقل mg15 در ml100 باشد.
اندیس ید، اندیس استر، اندیس اسیدی، اندیس اسیداسیون نیز برای گلابهای سبك و سنگین مشخص می باشد كه طبق جدول ارائه می گردد.
شماره انواع آزمایش گلاب سنگین گلاب سبك
1 وضع ظاهری گلاب شفاف و زلال بدون ذرات خارجی شفاف و زلال بدون ذرات خارجی
2 طعم مطبوع و كمی مایل به تلخی مطبوع و كمی مایل به تلخی
3 بو بوی مطبوع گل سرخ بوی مطبوع گل سرخ
4 اندیس اسیدی بر حسب mg اسیداستیك درصد میلی لیتر نمونه 5/5-5/2 6-1
5 PH 5-3 3-5/0
6 مقدار اسانس بر حسب mg در ml100 حداقل 35 حداقل 15
7 اندیس ید حداقل 35 حداقل 15
8 اندیس استر حداقل 3 حداقل 1
9 اندیس اكسیداسیون حداقل 200 حداقل 130
10 كلرور نباید وجود داشته باشد نباید وجود داشته باشد
11 سولفات نباید وجود داشته باشد نباید وجود داشته باشد
12 نیترات و نیتریت نباید وجود داشته باشد نباید وجود داشته باشد
13 مقدار مس بر حسب ppm حداكثر 4/0 حداكثر 4/0
14 مقدار ارسنیك بر حسب قسمت در ملیون حداكثر 05/0 حداكثر 05/0
15 مقدار ××× بر حسب ppm حداكثر 1/0 حداكثر 1/0

گلاب می تواند به صورت سترون تجارتی تصفیه و عرضه شود كه در این صورت مطابق با استاندارد سترون تجارتی فرآورده هایی با PH كمتر از 6/4 مورد آزمایش قرار می گیرد.
ویژگی میكروبیولوژی: این مورد نیز طبق جدول زیر می باشد.
شماره نوع m.o حداكثر مجاز در هر گرم دمای گرمخانه گذاری زمان گرمخانه گذاری شماره استاندارد
1 شمارش كلیه باكتریهای هوازی فروفیل 102×2 oc 37-35 48 ساعت 356
2 باكتریهای كلی فرم منفی oc 37-35 48 ساعت 437
3 استرپتوكوكهای گروه D لانسفید منفی oc 37-35 72 ساعت 2198
4 پژودوموناس آثروژنفر منفی oc 37-35 48 ساعت 3140
5 كلستریدیویهای احیا كننده سولفیت منفی oc 37-35 48 ساعت 2197
6 كپكها منفی oc 25-22 5 روز 997
7 مخمرها منفی oc 25-22 5 روز 997
منظور از بین بردن m.o های بیماری زا و تامین وضعیت بهداشتی گلاب فرآورده نهایی باید فرایند حرارتی را حداقل به مدت 15 ثانیه در دمای oc72 گذرانده باشند و همچنین آلاینده های فلزی در گلاب باید مطابق با جدول زیر باشد.
ردیف نام آلاینده بدیشنیه مجاز روش آزمون
1 آرسنیك بر حسب ppm 0.05 مطابق استاندارد ملی ایران شماره 1478
2 سرب بر حسب ppm 0.1 مطابق استاندارد ملی ایران شماره 1478

3 مس بر حسب ppm 0.4 مطابق استاندارد ملی ایران شماره 1478

وجود این عناصر در گلاب می تواند رنگ مواد غذایی را كه آن گلاب در تهیه انها به كار رفته تحت تاثیر قرار دهد. به طور كلی با توجه به سمی بودن عناصر ارسنیك و سرب مقدار آنها نباید بیشتر از مقدار ذكر شده باشد. در غیر اینصورت خطر مسمومیت وجود دارد.
دیگهائی كه برای تقطیر به كار می روند باید از جنسی باشند كه سمی نبود

ه و بو و مزه خاصی را به گلاب انتقال ندهد. به عبارت دیگر باید از جنسی باشند كه تاثیری در كیفیت فرآورده ایجاد نكند و در نهایت اینكه حمل و نقل گلهای سرخ در دمای oc15 مطلوب می باشد.
تعیین مصرف سرانه
كشور ایران جزء كشورهای در حال توسعه است و رشد نسبی جمعیت در این كشور اغلب بالاست
بر اساس اطلاعات به دست آمده از سرشماری های سالهای 1365-1355 رشد جمعیت 3% است.
ولی رشد جمعیت در سال های 1385-1375 به 5/2% رسیده است.
اگر بخواهیم جمعیت ایران را دقیق تر بررسی كنیم فاكتورهایی مثل

رده های سنی، میزان مواد، نوع جنس، تعداد خانواده و … را در نظر بگیریم.
در اینجا نرخ رشد جمعیت 5/2% در نظر گرفته شده كه آنرا در فاصله سالهای 1384 تا 1389 جهت تعیین مصرف سرانه در نظر می گیریم.
F= P(1+i) n
F : جمعیت در آینده
P: جمعیت فعلی
i: نرخ رشد جمعیت
n: تعداد سالهایی كه از امروز سپری می شود.

اگر میزان مصرف هر ایرانی را در سال نیم لیتر گلاب در نظر بگیریم خواهیم داشت

2-1-نحوه بسته بندی و ظروف بسته بندی:
كلیه موادی كه در بسته بندی به كار می رود باید شرایط خوب و بهداشتی انبار شود و بر حسب نوع بایستی به نحوی انتخاب شوند كه خود باعث انتقال آلودگی و خرابی محصول نگردد. در ضمن این مواد باید مورد تایید مقامات كنترل كننده ذیصلاح باشد. به طور كلی گلاب باید در ظروفی كه حاوی مقدار كمی هوا باشد نگهداری شود.
ظروف مخصوص عرضه به بازار گلاب می تواند شامل انواع زیر باشد:
نوع شیشه ای: گلاب باید در بطریهایی از جنس شیشه ترجیحاً قهوه ای، شفاف، بدون حباب هوا، تمیز و ضد عفونی شده پر گردد و درآن به وسیله سرپوش تمیز و غیر قابل نفوذ بسته شود. و از نظر شكل و نوع و حجم یكسان باشد بسته بندی این بطریها باید به نحوی باشد كه در موقع حمل و نقل و جا به جا شدن از شكسته شدن شیشه ها جلوگیری شود.
نوع پلیمری: در صورت استفاده، این بسته بندی های پلیمری باید دارای مقاومت كافی بوده و از نوع مجاز برای مواد غذایی باشد.
نوع پلاستیكی: این نوع بسته بندی باید با ضخامت لازم و بدون واكنش شیمیایی بوده و از نوع مناسب برای مواد غذایی باشد.
نكته قابل توجه این است كه جنس درپوس برای گلاب بی اثر است یعنی می تواند از نوع فلزی و یا از نوع پلاستیكی باشد. بسته بندی گلاب در اندازه های 300، 450، یك لیتری و دو لیتری انجام می گیرد كه بسته بندی 300 و 450 معمولاً از جنس شیشه و پلاستیك است و بسته بندی یك لیتری و دو لیتری منحصراً از نوع پلاستیكی و پلیمری است.

بعد از پر كردن ظروف بسته بندی توسط دستگاه شرینگ پك صورت می گیرد و درب بندی نیز در همین زمان صورت می گیرد.
شرینگ كپ بسته بندی نیمه اتوماتیك است. پر كردن ظروف هم می تواند توسط فیلر صورت گیرد و هم به صورت دستی توسط كارگر درب بندی نیز به همین گونه است. این كه بسته بندی و درب بندی توسط دستگاه باشد یا كارگر به ظرفیت تولید، زمان تولید و نیروی كارگر بستگی دارد.
در مورد بعضی از محصولات كارتن گذاری هم داریم یعنی شیشه ه

ا دیگر به بخش شرینگ نمی رود و درون كارتن قرار می گیرد. به طوریكه ابتدا كف كارتن به كمك نوار چسب محكم می شود. شیشه ها داخل آن قرار می گیرد و بعد كارتن با نوار چسب محكم می شود.
3-1-نشانه گذاری:
هر محصول با نشانه گذاری آن شناخته می شود. به طور كلی آگاهیهای زیر باید با مركب غیر سمی پاك نشدنی با خط خوانا روی هر شیشه یا كارتن جداگانه به زبان فارسی و اگر محصول برای صادرات است به زبان كشور خریدار و یا انگلیسی در محلی كه به وضوع قابل رویت باشد نوشته و یا برچسب شود.
گاهی این اطلاعات بر روی لیبل چاپ و در مورد محصولات به كار گرفته می شود.
این اطلاعات عبارتند از:
1-1-نام و نوع كالا
2-1-نام و نشانی تولید كننده، آدرس، email و شماره تلفن
3-1-میزان اسانس گل سرخ محمدی
4-1-وزن خالص
5-1-مشخصات بهر (شماره سری ساخت).
6-1-تاریخ تولید (روز- ماه- سال).

7-1-تاریخ انقضاء و قابلیت مصرف (روز- ماه- سال).
8-1-شرایط نگهداری (دور از نور- در محل خنك)
9-1-شماره پروانه ساخت از وزارت بهداشت و درمان و آموزش پزشكی
10-1-ذكر عبارت ساخت ایران.
11-1-مخصوص صادرات (در صورت صادراتی بودن)
اتیكت محصول گلاب

4-1-مصارف عمده محصول:
گلاب محصول سنتی ایران است. در مورد گل محمدی با رایحه معنوی همین بس كه متبرك به نام حضرت رسول است.
خانه خدا كه قبله مسلمین جهان است با گلاب ایرانی شستشو می شود. گلاب محصولی است كه در هر خانه ایرانی یافت می شود. این محصول دارای طبیعتی گرم است كه جهت تسكین و بهبود بسیاری از بیماریها استفاده می شود. چرا كه گلاب مقوی قلب اعصاب و مغز بوده و مضوح است.
ویژگی شاخص گلاب همان عطر و بوی خوش و مقدس آن است كه در ایران جهت خوشبو كردن اماكن مقدس به خصوص زیارتگاهها به كار می رود.
همچنین از این صنعت استفاده كرد و از آن در تهیه عطر و ادكلن و لوازم آرایشی استفاده شده.
گلاب می تواند جنبه خوراكی داشته و به عنوان چاشنی بخش و سو چای و شربت به كار رود. همچنین در قنادیها و شیرینی پزیها نیز كاربرد دارد. همچنین از قسمت روغنی جمع آوری شده گلاب در دكانتور برای كارخانجات آدامس سازی و … استفاده می گردد.
5-1-ارائه دیدگاه كلی در مورد قیمت و بازار فروش و بررسی بازار و شناخت واحدهای مشابه
هدف این قسمت بررسی تعداد واحدهای گلابگیری در سطح استان و كشور و درصد صادرات و واردات آن می باشد. اینكه چه كسانی موافقت اصولی گرفته و یا در حال گرفتن آن هستند و به طور كلی یك بررسی كلی از بازار.
تعداد واحدهای مشابه در استان خراسان رضوی و میزان ظرفیت تولید آنها در ذیل ذكر گردیده.
1-واحد گلاب گل افشان با ظرفیت 100 تن در سال كه وضعیت واحد در حال حاضر به صورت بهره برداری می باشد. این واحد واقع در مشهد- جاده قدیم قوچان می باشد.
2-واحد گلچكان خراسان I با ظرفیت 100 تن در سال كه وضعیت: واحد بهره برداری قبلاً طرح بوده و واقع در مشهد- ج قوچان شهر صنعتی توس می باشد.
3-واحد گلچكان خراسانII با ظرفیت 100 تن در سال كه وضعیت: بهره برداری قبلاً طرح بوده و واقع در مشهد- جاده قوچان سه راه كاشانی می باشد.
4-واحد علی گلدبكش افشار با ظرفیت 200 تن در سال كه وضعیت: بهره برداری قبلاً طرح بوده و واقع در شهرستان مشهد می باشد.
5-واحد نیكونوش توس با ظرفیت 200 تن در سال كه وعیت: بهره برداری قبلاً طرح بوده و واقع در شهرك صنعتی توس مشهد است.

6-واحد حاق سبز سبزوار با ظرفیت 500 تن در سال كه وضعیت واحد: بهره برداری قبلاً طرح بوده و واقع در شهرك صنعتی
7-واحد محمود زارعی (خوب خوب خراسان) كه ظرفیت تولید آن 75 تن در سال بوده كه وضعیت طرح بهره برداری قبلاً طرح بوده واقع در شهرستان مشهد می باشد.
8-واحد كام خوش طوس با ظرفیت 100 تن در سال كه وضعیت واحد بهره برداری قبلاً مطرح بوده و واقع در مشهد می باشد.

9-واحد گلاب رضوان با ظرفیت 100 تن در سال كه وضعیت واحد بهره برداری قبلاً مطرح بوده و واقع در مشهد می باشد.
به طور كلی در حدود 1275 تن محصول تولیدی در سال در استان خراسان رضوی داریم.
اما در دیگر نقاط كشور:
اردبیل یك واحد با ظرفیت تولید 350 هزار لیتر كه وضعیت واحد: بهره برداری قبلاً طرح بوده.
استان اصفهان 6 واحد با ظرفیت تولید كلی 9350 تن در سال كه یكی از واحدها به بهره برداری رسیده اما قبلاً فعال بوده است. مابقی در وضعیت بهره برداری قبلاً طرح بوده اند.
استان تهران 5 واحد با ظرفیت تولید كلی 1967 تن در سال كه سه واحد قبلاً فعال بوده و در حال حاضر بدون بهره برداری می باشد.
استان خوزستان 1 واحد با ظرفیت 125 تن كه واقع در شهر اهواز می باشد و وضعیت واحد بهره برداری قبلاً طرح بوده است.
استان فارس 5 واحد با ظرفیت تولید كلی 1200 تن در سال كه یكی از واحدها قبلاً فعال بوده و اكنون بدون بهره برداری است.
استان مركزی 3 واحد با ظرفیت تولید كلی 625 تن در سال كه هر دو واحد در وضعیت بهره برداری قبلاً طرح بوده و در حال حاضر نمی باشند.
این محصول همانگونه كه گفته شد خاص ایران می باشد و هیچگونه وارداتی ندارد اما میزان صادرات آن در استان خراسان به میزان 500 تن در سال می باشد كه این اعداد تنها در استان خراسان می باشد.
آمار و ارقام صحیح به صورت پرینت برگرفته از سازمان استاندارد ایران آورده شده كه قابل تامل است.

6-1-قیمت فروش:
این امر بستگی به عرضه و تقاضا دارد ولی سرمایه گذار می تواند با احتساب هزینه های تمام شده و سود سرمایه گذاری حداقل قیمت فروش را محاسبه كند. چنانچه مبلغ محاسبه شده كمتر یا برابر قیمت فروش در بازار باشد سرمایه گذاری و احداث كارخانه صورت می گیرد و چنانچه قیمت بازار از این رقم كمتر باشد سرمایه گذاری انجام نمی شود. علاوه بر قیمت تمام شده سرمایه گذار می بایست مبلغی سود نیز ببرد كه نهایتاً سود سرمایه گذار با فرمول های زیر قابل محاسبه است:
سود سرمایه گذار برای هر واحد محصول+ قیمت تمام شده محصول= قیمت فروش برای هر واحد محصول
= قیمت تمام شده محصول
ظرفیت اسمی كارخانه × تعداد روز فعال = میزان تولید
= سود سرمایه گذار برای هر واحد محصول

لذا محسبات به طریق ذیل انجام می گیرد:

فصل دوم
بررسیهای فنی
ارزیابی روشهای مختلف تولید:
ارزیابی و مطالعه روشهای مختلف تولید امكان انتخاب یك روش منا

سب را فراهم می سازد و مناسبترین روش بر مبنای برتریهای اقتصادی كیفیتی و تكنیكی و … نسبت به روشهای دیگر با توجه به شرایط محدود كننده نظر سقف سرمایه گذاری تعیین می شود. در این ارزیابی ضمن ذكر نام روشهای مختلف تولید محصول با ذكر دلایل منطقی روش مورد نظر تولید محصول را ذكر می كنیم.
تولید گلاب از آنجا كه از دیرباز به صورت خانگی تولید می شده و به مرور زمان پیشرفت كرده لذا متكی به دانش فنی و كمك های فنی خارجی نمی باشد و به دلیل تولید آن به طرق سنتی تجربیات مفید بسیاری در این زمینه توسط تولید كنندگان به دست آمده است تولید گلاب شامل روشهای مختلفی است از روشهای خانگی و سنتی به صورت تقطیر گرفته تا روشهای آزمایشگاهی و فنی. لذا در اینجا به باین هر كدام از آنها به طور جداگانه می پردازیم.
روش تقطیر خانگی: اساس این روش استفاده از ساده ترین وسائل در نوع خود با ویژگیهای خاص است كه برای تهیه گلاب، عرق نعناع و عرق بید جهت مصارف خانگی به كار می رفته.
این وسیله از جنس مس تهیه شده كه دارای 2 قسمت جداگانه می باشد كه قیمت پایین نقش دیگ و قسمت فوقانی به عنوان سرد كن عمل می كند. پس از جمع كردن گلبرگها آنها را درون دیگ تحتانی خالی كرده و اصطلاحاً دیگ را بار گیری می كنند. پس از آن دیگ با خمیر درزگیری شده و آب قسمت سرد كن مرتباً جهت سردكردن بخار تعویض می شود. سوخت این وسیله هیزم بوده و عرق حاصله از لوله مخصوص كه در بالای دستگاه قرار دارد خارج می گردد و در ظرفی مخصوص نگهداری می شود. نام عام این وسیله نی چه و نام قدیمی آن با قدری تغییرات قرع وانبیق است.
روش تولید سنتی گلاب: در اكثر نقاط كشور به خصوص نقاط گلاب خیز مانند قصر كاشان و شهرهای اطراف آن تولید گلاب و عرقیات به طریق سنتی از دیر باز مرسوم بوده و یكی از منابع ایجاد اشتغال و كسب درآمد برای دست اندركاران بوده. تكنیك كار بسیار ساده بوده و با ابزار و امكان قابل دسترسی عملی می باشد. در خانه های قدیمی كاشان حوضچه های مخصوصی وجود دارد كه جهت عمل تقطیر گلاب به كار می رفته.

نحوه تولید اینگونه است كه دیگهای نسبتاً بزرگ مسی را روی اجاق قرار می دادند و آن را از نسبت های مشخص گلبرگ گل محمدی و آب پر می كردند سپس دیگ را به طور واژگون روی دیگ اول قرار می دادند و درز بین آنها را خمیر مناسب با گل پر می كردند و زیر دیگ را روش می كردند. در قسمت بالای دستگاه لوله ای قرار دارد كه پس از عبور از یك مسیر مشخص وارد پارچ های

مخصوص گلاب گیری می شود. این پارچها درون حوضچه های باریك آب سرد قرار دارند و درب آنها كاملاً بسته شده و تنها دارای منفذی برای عبور عصاره می باشد. محتویات درون دیگ تحت تاثیر حرارت به چوش آمده و شروع به ایجاد بخار می كند. این بخار به طرف بالا رفته و وارد لوله می شود و از آنجا به درون پارچ وارد می شود پارچ سرد است در نتیجه قطره های بخار در اثر برخورد با دیواره میعان پیدا كرده و به صورت مایع در می آید. این عمل تا زمانی كه تمام عصاره گل محمدی خا

رج شود ادامه پیدا می كند. سپس حرارت را قطع می كنند و كمی صبر می كنند تا مابغی بخارات نیز مایع شود. سپس لوله را از درون پارچ خارج كردهو پارچ و محتویات آنرا جهت فرآیند بسته بندی به مكان دیگری می برند. بدین روش گلاب را در خانه ها می گرفتند و به بازار عرضه می كردند.
-روش تقطیر ساده آزمایشگاهی: این روش بیشتر در آزمایشگاه و توسط برد انجام می گیرد. جهت اندازه گیری عصاره گل محمدی وارد شده به كارخانه و بررسی مناسب بودن ماده اولیه. بدین ترتیب كه مقدار كمی گلبرگ را درون بالن ریخته و آنرا به لوله برد نصب می كنند. سپس به آن حرارت می دهند. بخار از برد عبور می گردد و قطره قطره وارد ارلن می شود. این روش آزمایشگاهی است و در مقیاس كم اندازه گیری صورت می گیرد.
-روش مدرن تقطیر: همانگونه كه بررسی شد اساس روش در تمام مراحل به یك صورت است. در روش مدرن نیز ازز همان اساس جداسازی بخارات و تقطیر آنها استفاده شده منتهی در این روش حجم بسیار بالایی از گل وارد دیگهای تقطیری می شود كه تحت فشار و دمای مشخص و زمان ثابت عمل می كنند. این روش موفق به اخذ تایید سازمان پژوهشهای علمی و صنعتی گردیده از تقطیر گیاهان به روش بن ماری محصول بهتری حاصل می گردد و دیگها در محل سالن تولید و در راز مركز تولید حرارت مشغول به كار است.
بررسی جنبه های اقتصادی و كارایی روشهای باعث گشت این روش مناسب در نظر گرفته شود. روش اول یعنی تقطیر خانگی تنها مناسب برای مصارف خانگی می باشد و در حجم هیچ كاربردی ندارد. روش سنتی یك روش معمول است اما از نظر كنترل نقاط بحرانی و انجام كنترل كیفیت مواد اولیه، محصول و … در حد آزمایشگاهی علمی نمی باشد همچنین حجم تولید بالا نمی باشد.
روش تقطیر آزمایشگاهی نیز همانطور كه گفته شد تنها برای اندازه گیری و نمونه برداری توصیه می شود و بیشتر از آن كاربردی ندارد. با توجه به اینكه كلیه تجهیزات و ماشین آلات این فرایند در كشور موجود می باشد و میزان سرمایه گذاری نسبت به سود حاصله چشمگیر نمی باشد و با توجه به اینكه این محصول خاص كشور مان می باشد. استفاده از روش مدرن تقطیر به عنوان بهترین و كارآمامدترین روش از لحاظ اقتصادی، كیفیتی و تكنیكی به صرفه می باشد.

اصول كلی و علمی فرایند تولید:
در این بخش به توضیح و تشریح فرایند تولید پرداخته می شود. به عبارتی از ورود ماده اولیه تا انتها كه محصول تولید می شود چگونگی تولید آن را شرح می دهیم.
ماده اصلی و اولیه گلابگیری یعنی گلبرگهای گل محمدی پس از دست چینی از باغات اكثراً توسط وانت و به ندرت توسط كامیون وارد كارخانه می گردد. پس از توزیع اولیه از آنجا كه نمونه های وارد شده احتیاج به شستشو ندارند مستقیماً به كنار دیگها منتقل می شود.

بسته به ظرفیت تولید كارخانه یك یا دو دیگ تقطیر خواهیم داشت. در این واحد دو دیگ تقطیر یكی عدسی شكل با ظرفیت 8 تن و دیگری كسپولی با ظرفیت 4 تن داریم. گلبرگها توسط كارگر به داخل دیگ تقطیر وارد می شود. برای انجام عمل تقطیر نیاز به آب تصفیه شده است این آب از راه لوله كشی شهری، از طریق لوله های آبی رنگ كه داخل كارخانه است برای دیگها تامین می شود. بعد از بسته شدن درب دیگها با استفاده از فشار زیاد، بخار آب موجود در دیگ را به چوش می آورند. برای جوش آمدن از فشارBar 5/1-1 استفاده می كنند. بعد از اینكه آب به جوش آمد فشار را تا حد 7/0 – 5/0 بار پایین می آورند این كار بدین دلیل انجام می شود كه استفاده از فشار بالا برای عمل تقطیر مناسب نیست دیگهای تقطیر مجهز به دریچه هایی است جهت دیدن داخل دیگ. اما معمولاً در هنگام تقطیر به دلیل وجود بخار زیاد دیدن داخل دیك مشكل است برای اینكه بتوان تا حدی داخل دیگ را دید اولاً در قسمت بالایی یك چراغ قرار دارد تا نور لازم برای دیدن را فراهم كند و ثانیاً در قسمت خارجی دریچه و در كنار آن شیری وجود دارد كه هنگام باز شدن از داخل مقداری آب روی شیشه ریخته و بخارات را می شوید و می توان داخل دیگ را دید.
دیگها همچنین مجهز به فشار سنج برای كنترل فشار لازم برای تقطیر می باشند. مدت زمان لازم برای انجام عمل تقطیر در صورتی كه آهسته و با فشار كم ایجاد شود 8-7 ساعت است و در صورتی كه فشار بالا باشد زمان كمتری وقت می گیرد.
برای اینكه عمل تقطیر یكنواخت انجام شود آب دیگها به كمك یك همزن الكتریكی به هم زده می شود در انجام عمل تقطیر فشار بسیار مهم است چون اگر فشار زیاد باشد دیگها سر می روند و اگر كم باشد ممكن است عمل تقطیر به خوبی انجام نشود.
اكثراً یك مخزن ذخیره آب در كنار دیگها وجود دارد كه تا در موارد استثنای و قطع آب دستگاهها با مشكل مواجه نشود. آب به كار رفته در دیگ تقطیر توسط یك بوج خنك كننده كه در كنار دستگاه قرار دارد كندانس شده و دوباره به دستگاه برگردانده می شود. كار بوج خنك كننده كه روی یك حوض آب بزرگ قرار گرفته جمع آوری بخارات حاصل از تقطیر و تبدیل آنها به آب كندانس شده است كه این آب كندانس شده از جهت مراحلیكه طی كرده و سختی گیری شده مناسب برای برمیرها نیز می باشد.
باید توجه داشت كه در خط تولید در كنار دیگهای تقطیر یك مخزن شستشو برای شستن دیگها با استفاده از سود موجود می باشد. معمولاً عمل شستشو داخل دیگها دو ماه یكدفعه به منظور ضدعفونی كردن داخل دیگ انجام می شود این دستگاه قابل جا به جا شدن است.
بخارات حاصله از تقطیر وارد لوله های كندانس می شوند. در داخل این لوله های بزرگ، آب سرد اطراف لوله های كوچك حاوی بخارات تقطیر را فراگرفته و منجر به سرد شدن و مایع شدن بخارات می شوند.
بخارات مایع شده وارد دكانتور یا جداكننده می شوند. این دستگاه به صورت یك قیف واژگون است و كارش دوفاز كردن بخار تقطیر است در اینجا فاز روغنی از تقطیر خالص جدا شده و تقطیر خالص از طریق شلنگهایی به مخازن واسطه می رود.

قسمت روغنی جمع آوری شده برای مصارف كارخانجاتی مثل آدامس سازی و … استفاده می شود. باید توجه داشت كه آب سرد داخل لوله های كندانس از طریق بوج كننده تامین می شود و كار این لوله ها در تقطیر بسیار مهم است به طوریكه بخارهای كندانس شده كه برای انجام عمل تقطیر استفاده شده اند از طریق لوله كشی قرمز وارد مخازن كندانس می شوند و از آنجا به بویلر فرستاده می شوند.
بعد از انجام هر یكبار عمل تقطیر از مخازن واسطه نمونه برداری می شود و یا بررسی PH پنكاكیتویته (ضریب هدایت) نمونه مشخص می شود كه آیا عمل تقطیر به خوبی انجام شده یا اینكه تقطیر دارای ناخالصی است.

بعد از اینكه خالص بودن تقطیر مورد تایید قرار گرفت مایع داخل مخازن واسطه به داخل مخازن اصلی كه تفكیك شده هستند می رود. جنس این مخازن از پلی اتیلن می باشد. این مخازن به دلیل جنس پلاستیكی كه دارند عطر و بو را به خود جذب می كنند در نتیجه نمی توان محصولات دیگر مثل عرقیات و عطریات را دارد این مخازن كرد. در حقیقت هر محصول مخزن مربوط به خود را دارد.
بعد از پایان عمل تقطیر محتویات داخل دیگ را از طریق شیری كه در قسمت پایین هر كدام از آنها قرار دارد داخل وانهای بزرگی تخلیه می كنند. مایع داخل مخازن اصلی از طریق شلنگهای بزرگی وارد یك مخزن كوچك می شود. قبل از ورود به این مخزن یك فیلتر قرار دارد تا مایع ورودی به مخزن صاف و فاقد ذرات تعلق باشدو در ضمن مخزن كوچك مجهز به شناور است تا زمان پر شدن مخزن جریان مایع قطع شود و محصول ضایع نشود. این مخزن به یوكل (فیلر) متصل است كه از طریق پیچهای موجود مایع داخل آن وارد فیلر می شود. شیشه ها كه قبلاً استریل و آماده شده اند روی نوار نقاله قرار گرفته و به قسمت پوكن منتقل می شود. این پوكل 8 تایی بود و به طور همزمان هشت شیشه را به صورت اتومات پر می كرد و بعد توسط كارگر درب بندی می شد و سپس توسط یك دربند اتوماتیك با فشار دادن یك پولن در شیشه پلوم می شد. بعد از پلوم شدن شیشه ها را داخل سبدهایی چیده به وان پاستوریزاتور انتقال می دهند. بعد از قرار گرفتن سبدها ¾ وان از آب تصفیه شده پر می شود به كمك بخار دمای آن به oC72 رسانده می شود و این عمل به مدت نیم ساعت ادامه پیدا می كند تا عمل پاستوریزاسیون صورت پذیرد.
برای جلوگیری از پرت دما روی سبدها را با روكش سیاه از جنس پلاستیك ضخیم می پوشانند. ظرفیت پاستوریزاتورها متغیر است و بستگی دارد به میزان تولید هر كارخانه. این تنظیم دمای پاستوریزاتور توسط ترموستات انجام می گیرد. در هنگام پاستور كردن بعد از اینكه جریان بخار قطع شد با استفاده از یك ترمومتر دستی دمای آب داخل وانها در نقاط مختلف كنترل می شود معمولاص دمای وانها در انتها بیشتر است و برای اینكه این دما تا حدی كاهش پیدا كند روكش پلاستیكی قسمت انتهایی را برای چند دقیقه بر می دارند و مجدداً روكش را روی سبدها قرار می دهند. در صورتیكه دمای وان پاستوریزاتور بیش از حد تنظیم شده باشد. با استفاده از توموستات آن را تنظیم می كنند. به همین جهت ترموستاتها هر چند وقت یك بار باید تنظیم و كنترل شوند.
البته باید توجه كرد كه قبل از اینكه بخار وارد وانهای پاستوریزاتور شود ابتدا می گذارند تا مقداری از بخار از لوله خارج شده این كار به این علت است كه بخارات باقیمانده داخل لوله كه امكان كثیف بودنشان هست خارج شوند.
بعد از عمل پاستوریزه كردن اجازه می دهند شیشه ها سرد و خنك شوند و به دمای محیط برسند. سپس عمل برچسب زدن انجام می شود این كار به صورت دستی در مواقعی كه حجم تولید كم باشد به صورت اتومات در صورتیكه حجم تولید زیاد باشد انجام می گیرد. بعد از برچسب زنی شیشه ها داخل كارتنهایی چیده می شود و یا به صورت شرینگ بسته بندی می شود و با استفاده از لیفتراك به انبار محصول منتقل می شود. در مورد گلاب چون فصله ای گل محمدی بسیار كوتاه است بنابراین در فصل گل مقداری از عمل تقطیر را طوری انجام می دهند تا محصول درصد تقطیر بالاتری داشته باشد كه به آن گلاب سنگین گفته می شود. گلاب سنگین را طوری داخل تانكرها بسته بندی و نگهداری می كنند كه بتوانند در تمام فصول سال از آن گلاب تهیه كنند.
انجام عمل پاستور به این خاطر است كه محصول در مدت زمان ماندگاری تا یكسال هم فاسد نشود.

اسانس موجود در محصول نیز دو بار اندازه گیری می شود. یكبار قبل از پركردن شیشه ها كه از اهیمت زیادی برخوردار است و یكبار هم بعد از درب بندی و پاستوریزه كردن.
در سالن تولید گلاب هم زمان با آن نباید فرآورده های دیگری مثل آبلیمو، آبمیوه و یا محصولات دیگر كه بر كیفیت گلاب اثر می گذارند تولید شود. در هنگام انتقال به انبار باید توجه كرد كه حمل و نقل به صورتی انجام گیرد كه ظرفها در مقابل خسارت (به طور مثال شكسته شدن شیشه ها)، آلودگی و نیز مجاورت با نور محافظت گردند.

ضمناً این گلاب باید درجای خنك نگهداری شود. بنابراین از انبارهای خشك تهویه دار، به دور از نور مستقیم، گرما و آلودگی استفاده می گردد. نگهداری محصول در دمای بین از 25 درجه سلشیول توصیه نمی شود.
3-2-بررسی مناطق، مراحل و شیوه های كنترل كیفیت:
منظور عمده از كنترل كیفیت، تعیین و به كار بردن روشی است كه با برنامه منظور شده و كارشناسی دقیق آن موجبات تولید محصولی منطبق با استفاندارد را فراهم می نماید.
رعایت موارد كنترل كیفیت باعث خرید مواد اولیه مرغوب، با قیمت اقتصادی مناسب، عدم به هدر دادن مواد در فرآیندهای غیر قابل برگشت، عدم مواجهه با پیگردهای قانونی و كشوری)
رعایت استانداردها تولید محصول یكنواخت و با تركیب و كیفیت مناسب و نهایتاً جلب اعتماد مصرف كنندگان و كسب بازار مناسب می گردد. كنترل كیفیت در مراحل مختلف و بررسی مواد اولیه، مواد در حین فرآیند و محصولات تولیدی انجام می شود كه هر یك به تفكیك بایستی مورد توجه قرار گیرد.
Contorl of Quality یك مبحث اصلی در صنعت غذا و محصولات غذایی می باشد در مورد این پروژه این امر تمام موارد از ورود گلبرگها به كارخانه گرفته تا خروج محصول تولیدی یعنی گلاب را در بر می گیرد.
این شرایط و انتخاب آنها باید به گونه ای باشد كه در درجه اول به حفظ سلامت مصرف كنندگان بپردازد. و در مراحل بعدی طوری باشد كه از نظر قیمت تمام شده محصول، مصرف بهینه از مواد و مطابقت با اصول كشوری در بهترین موقعیت باشد.
این امر شامل كنترل كیفیت ماده اولیه، كنترل كیفیت فرآیند. كنترل كیفیت محصول و كنترل كیفیت بسته بندی می باشد.

و باید دانست هدف از این كنترل كیفیت شناخت گلوگاهها، نقاط بحرانی، ccp ها و كلیه مناطق و راههایی است كه به گونه ای امكان آسیب رسانی به محصول را در بر خواهد داشت. با شناخت این عوامل و كنترل آنها طبق استانداردهای مشخص و معین می توانیم از بروز مشكلات انسانی و اقتصادی جلوگیری كنیم و محصولی را به بازار ارائه دهیم كه ضمن داشتن بهترین كیفیت، به گونه ای باشد كه در توان و قدرت خرید مردم قرار گیرد.
ملاحظات كنترل كیفیت و آنالیزهای شیمیایی بر روی گلاب مطابق نمودار ذیل می باش

د:

گلاب فیزیكی تعیین وزن مخصوص

4-2-كنترل كیفیت مواد اولیه:
انتخاب مواد اولیه مناسب اولین قدم در جهت وصول محصولی با كیفیت مناسب می باشد و اصولاً رسیدن به یك محصول خوب بدون مواد اولیه مرغوب ناممكن است.
در این قسمت بایستی تمام مسائل مربوط به ماده اولیه بالاخص ماده اولیه غالب را از نقطه نظر Bx ، PH و اسیدیته یا هر فاكتور دیگری كاملاً كنترل نمود.
مواد اولیه مورد نیاز در این فرآیند تسامل گل سرخ و آب جهت تقطیر گلبرگهای گل سرخ می باشد لذا باید به تمام CPهای مربوط به این دو ماده توجه خاص نمود.
آب آبی كه در تهیه گلاب و عرقیات به كار می رود باید مطابق با ویژگیهای استاندارد آب آشامیدنی 1053 و 1011 باشد.
جهت اینكه محصول محصولی شفاف و روشن باشد باید از آبی استفاده كنیم كه سختی آن گرفته شده باشد. در حقیقت ما باید یك آزمون فیزیكی بر روی آب انجام دهیم. ذكر این نكته لازم است كه آب علاوه بر اینكه به عنوان غذا نقش مهمی دارد در صنایع به عنوان
a منتقل كننده حرارت
b شستشو دهنده
c عامل برودت و سرما و انتقال نقش مهمی دارد.
كیفیت آب مصرفی به عوامل زیر بستگی دارد:
1-خواص فیزیكی: رنگ، بو، مزه و كدورت
2-خواص شیمیایی: اسیدیته، قلیائت و سختی
3-خواص میكروارگانیسمی (وجود میكروبهای پاتوژن و غیر پاتوژن)
آزمایشات شیمیایی آب:
1-تعیین PH : PH یك محلول لگاریتم منفی غلظت یون H+ در یك لیتر محلول است PH آب فاكتوری جهت تعیین مقدار كربنات انیدرید كربنیك و اثر خورندگی آب می باشد شناخت این مواد جهت تصفیه آب ضروری است.
PH یك محلول با حرارت تغییر می كند ولی در اندازه یگری به روش دستگاهی، كلر آزاد آب، مواد كلوئیدی و اكسیدكننده ها و احیا كننده ها دخالتی ندارند. برای این كار نمونه ای از آب را برداشته و الكترود PH متر را خشك نموده و با آب مقطر شستشو می دهیم و داخل

محلول نمونه قرار می دهیم و با استفاده از درجه بندی دستگاه میزان PH را می خوانیم.
به طور كلی آب جهت تغذیه دیگ بخار باید دارای PH= 9-9.5 باشد.
2-تعیین اسیدیته آب:
اسیدیته عبارت است از تعداد پروتونهایی كه آن آب می تواند در محیط ایجاد نماید و مربوط به قسمتهای یونیزه شده اسیدهای ضعیف مثل اسیدكربنیك و اسیدتانیك و ام

لاح هیدرولیز شوند ولی مانند سولفات فرد و سولفات آلومینیوم می باشد. هرگاه اسیدیته آب بر اثر بالا رفتن حلالیتco2 افزایش یابد در سیستم و لوله ها ایجاد خورندگی خواهد كرد.
co2 موجود در آب با یون فلزات (دستگاهها و لوله ها) تركیب شده و باعث خورندگی می شود. هر چه سختی آب بیشتر باشد (سختی كربناته) co2 آزاد آب كمتر است. آن co2 را كه باعث خورندگی می شود co2 ذخیره می نامند.
3-تعیین قلیاییت ‌آب:
قلیاییت آب عبارت است از میزان پروتونهایی كه آب می تواند بپذیرد و مربوط به وجود تركیباتی نظیر هیدروكسیدها یا كربوناتها و بیكربناتها در آب می باشد. در اندازه گیری اینها از خاصیت دارا بودن دو نقطه شكست در منحنی تیتراسیون اسیدهای پلی پرونیك و املاح آنها استفاده می شود. در عمل می توان با استفاده از تیتراسیون اجزاء تشكیل دهنده یك مخلوط ساده را اندازه گیری كرد. البته با وجود دو معرف كه در ناحیه متفاوتی از PH تغییر رنگ می دهند.
روش كار بدین صورت است كه so میلی لیتر از نمونه آب بر می داریم. البته نمونه های قلیایی باید ابتدا رقیق شوند سپس چند قطره فنل فتالین می افزائیم اگر محیط ارغوانی شد بدین معنی است كه PH محیط بالای 98 بوده در نتیجه در محیط هیدروكسید و كبرنبات وجود دارد. محیط را با اسید كلرید ریك 002N تیز می كنیم تا رنگ قرمز اورانژ اضافه می كنیم چنانچه محیط زرد رنگ شد نشانه PH بالای 5/4 است در این حالت محیط را با اسید 002N تیز می كنیم تا رنگ قرمز گلی ایجاد شود مقدار اسید مصرفی را یادداشت كرده و M می نامیم. چنانچه پس از اضافه كردن فنل رنگ ارغوانی تشكیل شد و محیط بی رنگ ماند نمونه را حرارت می دهیم. اگر پس از حرارت دادن محیط به رنگ صورتی در آمد نشانه عدم وجود هیدروكسید است. یا به عبارت دیگر PH محیط زیر 98 می باشد و بنابراین P=0. در این حالت به محیط نیل اورانژ اضافه كرده و محیط را تا ایجاد رنگ قرمز گلی تیز می كنیم. مقدار اسید مصرفی در این هنگام مساوی M است. اگر چنانچه پس از اضافه كردن فنل و حرارت دادن محیط بی رنگ ماند نشانه محیط اسیدی است. و P=M=0
پس واكنشهای انجام شده مطابق زیر است:

هیدروكسید حاصل از هیدرولیز co32-
مصرفی كربناتb= مصرفی هیدروكسیدa=

قلیائیت كل آب بر حسب كربنات كلسیم
T= (P=M). 1000/V ppm caco3

4-اندازه گیری سختی تام آب:
شاید كیفیت آب مصرفی در سایر صنایع اهمیت چندانی نداشته باشد ولی در صنایع غذایی كیفیت آب از لحاظ خصوصیت فیزیكی، شیمیایی و میكروبی اهمیت فراوانی دارد.
بهترین روش استفاده از تعویض یون است و جهت گرفتن منحنی از رزینهای سنتزی استفاده می شود كه معمولاً فرمول خاصی ندارند و هر كارخانه و شركت یك رزین ساخته شده برای خود دارد كه به طور محرمانه باقی می ماند این رزینها معمولاً تركیبات آلی هستند كه سبب جابه جایی و تعویض یون می شوند. این رزینها چون سنگ نیستند دارای لانه های ریز و زردرنگی است ممكن است این رزینهای سنتز شده یون H در اختیار بگذارند یا اینكه یون OH بدهند یعنی اینكه می توانند یون اسیدی یا قلیایی را تعویض كنند.
تعویض یون OH OH تعویض یون H-EX H
2H-EX + (achco3)2 (EX)2 Ca+ CO2 + ZH2O

در اینجا منحنی آب به صفر می رسد اما اگر منحنی غیر كربناته باشد

این روش مناسب نیست چونكه اسیدیته آب بالا می رود در این حال به ستون لام احتیاج است.

آب فاقد اسید از پایین ستون خارج می شود به مرور زمان ستونها غیر فعال می شوند و به صورت مقابل در می آیند برای فعال كردن دوباره ستونها ابتدا پایین ستونها را می بندند و رابطه دو ستون را قطع می كنند در ستون اول HCL و در ستون دوم MaoH می ریزند.
رزین فعال
رزین فعال
كلرید كلسیم را خارج می كنیم اكنون ستون فعال شده در بعضی موارد رزین دیگر نیز فعال می شود و باید حتماً رزین دیگری در ستون ریخت
گل سرخ:
آزمایشهای مربوط به گل سرخ در عصاره گیری خلاصه می شود بررسی تازگی گیاه.
عصاره گیری نیز طبق روش مبرد آزمایشگاهی ابتدا در مورد نمونه ها صورت میگیرد. اگر از لحاظ عیار به دست آمده مناسب بود كه كل نمونه پذیرفته شده و وارد دیگ تقطیر می شود. آزمایشات تازگی و كهنگی نیز جز آزمایشات جنبی آزمایشگاه است. بیشتر سعی بر آن است كه از گلبرگهای تازهجهت گلابگیری استفاده شود اما اگر تقاضا زیاد بود و عصاره برای تركیب در دسترس نبود لذا كارخانه مجبور است از گلبرگهای خشك شده استفاده كند. گیاه خشك نسبت به گیاه تازه درصد عصاره كمتر و پایین تری دارد و دارای كیفیت گلاب گلبرگ تازه نمی باشد. اگر گیاه خشك كهنه باشد روند گلابگیری را با مشكل مواجه می كند. لذا سعی می شود حتی الامكان از گلبرگهای تازه استفاده شود و جهت مصارف بعدی كارخانه كه گل در اختیار نیست از عصاره های ذخیره شده استفاده می گردد.
در آب ××× بی كربنات تبدیل شده و در مجاری لوله ها و دستگاهها (اواپراتورها- دیگهای بخار) رسوب كرده علاوه بر پرف حرارتی بالا، خطراتی ایجاد می كند. از طرفی دیگر سختی صفر و یا خیلی كم اسیدیته آب را بالا برده و در نتیجه ایجاد خورندگی می كند. علاوه بر مضرات خورندگی، چون فلزات كاربردی در لوله ها خالص نیستند (حاوی سرب و ارسنیك هستند) در اثر خورندگی این فلزات آزاد شده و خود مشكلاتی ایجاد می كنند و خود اینها سهمی هستند.
سختی كل آب به دو قسم است:
سختی كربناته (موقت) سختی غیر كربناته (دائم)
سختی كربناته بخشی از سختی است كه با حرارت رسوب می كند از بیكربناتهای كلسیم و منیزیم تشكیل شده است. سختی دائم بخشی از سختی است كه با حرارت رسوب نمی كند.

گرفتن سختی آب:

1-با حرارت دادن سختی كربناته گرفته می شود ولی سختی كل به صفر نمی رسد و علاوه بر این مقرون به صرفه نیست.
2-روشهای شیمیایی حذف سختی
a: استفاده از آب آهك ca(Hco3)2+ ca(oH)2 caco3 این عمل حدود 100 واحد سختی را حذف می كند.
b: استفاده از كربنات سدیم (گرفتن سختی دائم) cacl2 + Na2c

o3 caco3 + 2Nacl این روش حدود 80% سختی را حذف می كند برای حذف بهتر از فسفات پتاسیم استفاده می شود.
C: تعویض یونی: بر اساس تعویض یونها استوار است بر این اساس كه كلسیم جانشین گروه فعال رزین می شود یكی از این مواد پر قسمت است جهت اندازه گیری سختی كل ml25 از نمونه آب را داخل ارلن ریخته و به آن cc1 بافر می افزائیم. ارلن را به هم زده به آن 5 قطره ××× اضافه می كنیم سپس نمونه را با EDTA تا ایجاد رنگ آبی تیز می كنیم با توجه به حجم EDTA مصرف شده در فرمول زیر می توان سختی كل نمونه را بر حسب mg كربنات كلسیم در یك لیتر آب محاسبه كرد.
(v). F. 1000/25 حجم EDTA مصرفی= dH سختی كل
F از استاندارد كردن محصول EDTA توسط محلول استاندارد كربنات كلسیم به دست می آید. این روش تعیین سختی روش كمپلكسو متری می باشد توسط مصرف EDTA.
در صنعت هر دو منحنی آب را می گیرند تا تولید اشكال نكند. منظور هم سختی كربناته است و هم نیركوبناته
سختی مناسب در كارخانه گلاب بین 20- 0 است بعد از تصفیه آب باید دارای تركیبات زیر باشد كه برای آشامیدن استفاده شود ولی برای كارخانجات باید دوباره تصفیه شود.
تركیب شیمیایی مقدار آن
NH3 9
NO2- 0
NO3- 20
PO43- كمتر از
CL- 30-10
SO42- 60-10
اندیس پر منگنات 8-3
سختی كل 140-70 كربنات كلسیم در لیتر

5-2-كنترل كیفیت فرآیند:
وظایف این قسمت كنترل دقیق تمام قسمتهای فرآیند است به عبارتی می توان این كنترل را از همان توزین مواد اولیه گرفته تا انتهای خط پیش رفت. انجام كنترل در این مرحله باعث بهبود كیفیت محصول، جلوگیری از هدر رفتن محصول و نهایتاً تولید محصول با ویژگیهای مناسب و استاندارد می گردد جهت انجام كنترل در طول فرآیند از نقاطی كه در كیفیت محصول موثر باشد نمونه برداری و بازدید می شود. تمام كنترلهای انجام شده در طول خط بایستی در این بخش آورده شود.

بعد از توزین نمونه وارد شده اولین نقطه قابل توجه در حین فرآیند زمانی است كه گیاه وارد دیگ تقطیر می شود. این كنترل بر روی فشار سنج و فشاری است كه برای جوش آمدن به داخل دیگ وارد می شود. نقطه cp این فشار bar 1-1.5 می باشد. افزایش فشار از این میزان باعث تخریب بافت گلبرگها و از بین رفتن عصاره می شود. بعد از اینكه اب داخل دیگ به جوش آمد فشار را تا حد 05-07 bar پایین می آورند. این كار بدین علت صورت می گیرد كه استفاده از فشار بالا برای ع

مل تقطیر مناسب نیست. بعد از انجام هر یكبار عمل تقطیر از مخازن واسطه نمونه برداری می شود و با بررسی PH، كنداكتیریته (ضریب هدایت) نمونه مشخص می شود كه آیا عمل تقطیر به خوبی انجام شده یا اینكه تقطیر دارای ناخالصی است. سپس عصاره آزمایشاتی كه روی آن انجام می گیرد مهم است. مواد موثر و اسانس گل سرخ شامل تاتن، اسیدگالیك، مواد چرب، ویتامین C اسانس جامد و اسانس اتری می باشد. تركیبات اسانس شامل كوئرستیرین استئارین رودنیول (اولئوپتن، ژرانیول و ستیرونلول)، فارنسول، نردل، ستیرال و لنیالول می باشد.
این نوع اسانس جزء اسانسهای الكلی می باشند كه رنگ و بوی خاص هر گیاه بر می گیردد به این اجزاء تشكیل دهنده گل. این اندازه گیری دو بار انجام می گیرد. یكبار قبل از پر كردن شیشه ها كه این مورد از اهمیت بیشتری برخوردار است و یكبار هم بعد از درب بندی و پاستوریزه كردن. وجود این تركیبات الكلی به میزان 5 تا 10% می تواند اثر بسیار مشخصی بر روی اسانس داشته باشد.
به طور كلی می توان مهمترین نقاط خط تولید (گلوگاهها) را در موارد زیر دانست:
الف: دیگهای تقطیر هستند از نظر كنترل فشار چون این امر مهم است و فشار سنجها هر 6 ماه یكبار باید كالیبره شوند.
ب: پاستوریزاتورها از نظر دما كه باید 72oc ثابت باشد.
ج: مخازن واسطه نگهداری گلاب از نظر كنداكتیویته (هر چه كنداكتیویته بیشتر باشد دلیل بوجود ناخالصی بیشتر در محصول و قابل استفاده نبودن آن است)

د: مخازن اصلی نگهداری از نظر كنترل اسانس محصول.
در خط تولید در كنار دیگهای تقطیر یك مخزن شستشو برای شستن دیگها با استفاده از سود وجود دارد معمولاً عمل شستن داخل دیگها هر 2 ماه یكدفعه به منظور ضد عفونی كردن داخل دیگ انجام می شود.
در مورد گلاب چون فصل گل محمدی بسیار كوتاه است بنابراین در فصل گل تعدادی از عمل تقطیر را انجام می دهند به نحوی كه محصول دارای درصد تقطیر بالایی باشد كه به آن گلاب سنگین می گویند. گلاب سنگین را طوری داخل تانكر ها بسته بندی و پاستوریزه می كنند كه بتوانند در

تمام فصول سال گلاب تولید كنند. انجام عمل پاستوریزه به این خاطر است كه محصول در مدت زمان ماندگاری تا یك سال هم فاسد نشود.
از دیگر نكاتی كه طی كنترل كیفیت فرآیند مهم است این می باشد كه در سالن تولید گلاب هم زمان با آن نباید فرآورده های دیگری مانند آبلیمو، آبمیوه یا محصولات دیگر كه بر كیفیت گلاب اثر می گذارد تولید شود.
مقدار اسانس موجود در گلابهای درجه یك باید حداقل 35 میلی گرم در 100 میلی لیتر و برای گلابهای درجه 2 حداقل 15 میلی گرم در ml100 باشد.

«6-2-در این قسمت نیز آزمایشات و كنترلهای خاص محصول را می آوریم و همچنین كنترلهایی كه از نظر سالم بودن ظروف بسته بندی انجام می دهیم»
2-1-آزمونهای ارگانولپتیك :
ابتدا رنگ و بو و مزه گلاب را تعیین كنید. برای تشخیص بوی گلاب طبیعی از مصنوعی بطریقه زیر عمل نمائید. كمی روغن زیتون یا بادام كاملاً خالص را با مقداری از گلاب مورد آزمون مخلوط كنید. در صورتیكه این گلاب طبیعی باشد روغن اضافه شده عطر آنرا از بین نمی برد. در صورتیكه همین روغن عطر یك گلاب مصنوعی را از بین می برد.
2-1-1-روش كار: در یك لوله آزمایش 10 میلی لیتر گلاب مورد آزمون را ریخته و مقدار 3 میلی لیتر روغن زیتون خالص كاغذ صافی نمناك صاف كنید. محلول صاف شده باید بوی معطر خود را كاملاً حفظ كرده باشد.
2-2-آزمونهای فیزیكی:
2-2-1-تعیین وزن مخصوص بروش پیكنومتری
الف: مواد شیمیایی لازم

-محلول سولفوكرمیك (محلول تمیز كننده)
-اتر
-الكل
یادآوری 1: طرز تهیه محلول سولفوكرمیك 92 میلی گرم بیكرمات پتاسیم تجارتی بدون آب را در 458 میلی لیتر آب حل كنید و به آن با احتیاط 800 میلی لیتر اسید سولفوریك تج

ارتی بیفزائید، این محلول باید بصورت ولرم بكار برده شود و در صورت سبز رنگ شدن باید دور ریخته شود.
ت: وسائل لازم:
-اتو با 105 تا 110 درجه حرارت
-دسیكاتور با ماده جذب كننده رطوبت مانند (اسید سولفوریك غلیظ)
-ترازوی حساس با حساسیت میلی گرم
-پیكنومتر دماسنج دار 50 میلی لیتری
ث: روش كار:
-تعیین وزن پیكنومتر خالی:
ابتدا پیكنومتر را با محلول سولفوكرمیك خوب تمیز كنید و چند مرتبه با آب مقطر بشوئید. سپس با الكل و بعد با اتر شسته با جریان هوای خشك یا در اتو در درجه حرارت (45 تا 40) خشك كنید. سپس پیكنومتر را در دسیكاتور بگذارید تا به درجه حرارت محیط برسد. بعد آنرا با ترازوی حساس تا مدت 15 دقیقه سه بار وزن كنید. وزن بدست آمده را با یكدهم میلی گرم بخوانید. میانگین سه عدد بدست آمده وزن پیكنومتر را میدهد.

-تعیین وزن پیكنومتر با آب مقطر
پیكنومتر را با آب مقطر تازه جوشیده و سرد شده تا كمی بالاتر از خط نشانه پر كنید و بمدت نیم ساعت در حمام آب 20 درجه بگذارید. پس از این مدت قسمت زیادی آب را كه بالاتر از خط نشانه است با نوار باریكی از كاغذ صافی بیرون بكشید، بطوریكه سطح آب مقطر درست در خط نشانه قرار گیرد پیكنومتر را از حمام آب خارج كرده كاملاً خشك كنید و با ترازوی حساس تا مدت 15 دقیقه سه بار وزن كنید. میانگین این سه عدد وزن پیكنومتر با آب است.
-تعیین وزن پیكنومتر با گلاب
پیكنومتر را از نمونه گلاب آماده شده كه كمی سرد شده باشد (حدود 20 درجه پر كنید و مدت نیم ساعت در حمام آب 20 درجه بگذارید و بعد طبق آنچه در قسمت (1-2-4-2) گفته شد عمل كنید و از روی فرمول زیر وزن مخصوص گلاب را حساب كنید.
= وزن مخصوص گلاب در 20 درجه سانتیگراد
w= وزن پیكنومتر خالی
w1= وزن پیكنومتر با نمونه گلاب
w2= وزن پیكنومتر با آب مقطر

2-3-آزمونهای شیمیائی:
2-3-1-آماده كردن نمونه- گلاب را خوب بهم بزنید و آنرا از كاغذ صافی زودگذر بگذرانید. كلیه آزمونها باید در روی نمونه ایكه بدین ترتیب آماده میشود انجام گیرد.
2-3-2-جستجوی باقیمانده تبخیر (عصاره)- 50 میلی لیتر از نمونه گلاب مورد آزمون را تا حد خشكی در یك كپسول چینی یا پلاتینی كه قبلاً وزن آنرا

دقیقاً تعیین نموده اید روی حمام آب حرارت دهید و سپس بمدت نیم ساعت در حرارت 50 درجه سانتیگراد آنرا خشك كنید. بعد آنرا به دسیكاتور منتقل كنید و نیم ساعت بگذارید تا خنك شود و سپس آنرا وزن كنید و از تفاوت وزن میزان عصاره درصد را بدست آورید.
2-3-3-تعیین اندیس اسیدی
الف) مواد شیمیائی لازم
-سود یا پتاس نرمال
-محلول یك درصد فنل فتالئین در الكل اتیلیك خنثی
ب) وسائل لازم
-پیپت 10 میلی لیتری دقیق
-كپسول چینی250 میلی لیتری
پ) روش كار: 50 میلی لیتر گلاب آماده را در كپسول بزرگ ریخته و با آب مقطر كه تازه جوشیده و سود شده است (برای از بین بردن co2) چندان رقیق كنید كه رنگ محلول خوب روشن شود و بعد آنرا با سود و معرف فنل فتالئین معیار سنجی كنید. نتیجه را بر حسب میلی گرم اسید استیك در 100 میلی لیتر گلاب حساب كنید. یك میلی لیتر سود معادل 2/1 میلی گرم اسید استیك است.
2-3-4-تعیین اندیس استر- تعریف اندیس استر تعداد میلی لیتر محلول پتاس است كه برای صابونی كردن استر موجود در 100 میلی لیتر نمونه تحت شرایط استاندارد لازم است.
الف) مواد شیمیائی لازم
-اسید كلرید ریك
-محلول پتاس

-محلول فنل فتالئین
ب) وسائل لازم
-بالن
-پی پت 25 و 100 میلی لیتری
-حمام آب
-سرد كن برگردان

پ) روش كار: در یك بالن كه بتوان سرد كن را روی آن قرار داد 100 میلی لیتر از گلاب را ریخته در حضور فنل فتالئین، با محلول پتاس خنثی كنید. و ی قطره زیادتر محلول پتاس بیفزائید تا كمی قلیائی شود. سپس با افزودن قطره قطره كلرید ریك آنرا خنثی نمائید (رنگ صورتی كمرنگی باقی بماند آنگاه 10 میلی لیتر محلول پتاسیم افزوده و با سرد كن برگردان بمدت دو ساعت بر روی یك حمام آب جوش حرارت دهید تا استرها صابونی شوند. سپس آنرا سرد كنید با اسید كلرید ریك تا ظهور رنگ صورتی عیار سنجی نمائید. همراه این آزمایش یك آزمون شاهد تحت همان شرایط بدون حضور نمونه انجام دهید.
در اینجا
(B-A) 2= اندیس استر
A= مقدار میلی لیتر اسید كلریدریك مصرفی برای آزمون نمونه است
B= مقدار میلی لیتر اسید كلریدریك مصرفی برای آزمون شاهد است.
2-3-5-تعیین اندیس ید- تعریف- اندیس ید مقدار میلی لیتر ید جذب شده توسط 100 میلی لیتر نمونه تحت شرایط استاندارد است.
الف) مواد شیمیائی لازم
-محلول پتاس
-محلول ید
-محلول تیوسولفات سدیم
-اسید كلریدریك رقیق (یك قسمت اسید و 3 قسمت آب)
-محلول نشاسته یك درصد
-محلول معرف تورنسل
ب) وسایل لازم
-بالن 250 میلی لیتر در سمباده ای
-پی بت های 5-10 میلی لیتری
پ) روش كار: در یك بالن 250 میلی لیتری در سمباده ای 50 میلی لیتر از گلاب را ریخته و در حضور تورنسل آنرا با محلول پتاس افزوده بگذارید 15 دقیقه در تاریكی بماند و سپس 10 میلی لیتر اسید سولفوریك رقیق به آن افزوده ید آزاد شده را با تیوسولفات عیار سنجی كنید و در نزدیكهای خاتمه عمل معرف نشاسته بكار برید همراه با این آزمون یك آزمون شاهد نیز انجام دهید.
در اینجا:
(B- A) 4= اندیس ید
A= مقدار میلی لیتر تیوسولفات مصرفی برای آزمون نمونه است.
B= مقدار میلی لیتر تیوسولفات مصرفی برای آزمون شاهد است.
2-3-6-تعیین اندیس اكسیداسیون: تعریف: اندیس اكسیداسیون- تعداد میلی لیتر پرمنگنات پتاسیم است كه 100 گرم نمونه را در مدت 30 دقیقه تحت شرایط استاندارد مصرف میكند.

الف) مواد شیمیائی لازم

-محلول یدور پتاسیم
-محلول پرمنگنات پتاسیم
-محلول تیوسولفات سدیم

-محلول نشاسته (یك درصد)
ب) وسایل لازم
-بالن در سمباده ای – 250 میلی لیتری
-پی پت های 5-10-15 میلی لیتری
پ) روش كار: در یك بالن در سمباده ای 250 میلی لیتری 50 میلی لیتر از گلاب را ریخته 10 میلی لیتر اسید سولفوریك رقیق و 15 میلی لیتر محلول برای پرمنگنات پتاسیم به آن بیافزائید نیم ساعت محلول را استراحت داده و سپس 5 میلی لیتر ید ور پتاسیم 10% به آن افزوده و ید آزاد شده را با تیوسولفات تیتر كنید و نزدیك ختم عمل معرف نشاسته بكار برید و آزمونهای شاهد نیز تحت همان شرایط بدون نمونه انجام دهید.
در اینجا:
(B-A) 4= اندیس اكسیداسیون
A= مقدار میلی لیتر تیوسولفات مصرف شده برای آزمون نمونه است.
B= مقدار میلی لیتر تیوسولفات مصرف شده برای آزمون شاهد است.
2-3-7- تعیین مقدار الكل اتیلیك در گلاب
الف) اصل- پس از خنثی كردن گلاب الكل را از راه تقطیر جدا میشود و توسط بیكرمات پتاسیم در محیط نیتریك به اسید استیك مبدل میگردد. و زیادی بیكرمات از راه ید و متری طبق روش Richard بر مبنای روش corde Bord استوارت اندازه یگری میشود.
ب) معرف و دستگاههای لازم
-سنگ پا (دانه ای)

-محلول نیتروكرمیك
-بیكرمات پتاسیم خالص
-اسید نیتریك برای آنالیز (38/1=d) بمقدار كافی تا 1000 میلی لیتر
9/4 گرم بیكرمات پتاسیم را بدقت توزین شده در یك بالن ژوژه 1000 میلی لیتری داخل كنید در حدود 200 میلی لیتر اسید نیتریك كه گاز نیترو نداشته باشد بیفزائید-
برای بیرون كردن گاز نیترو با خرطوم تخلیه آبی در مدت 30 دقیقه جریان هوا را از روی آن بگذرانید. این عمل باید دور از نور شدید انجام گیرد. پس از حل شدن كامل بیكرمات پتاسیم با اسید نیتریك تا خط نشانه بالن را پر كنید. این محلول را در شیشه در سمباده ای در تاریكی نگهدارید.
-محلول تیوسولفات سدیم (هیپوسولفیت سدیم)

-سود سوز آور (33/1= d)
-گرد فنل فتالئین
-ید ورپتاسیم خالص (بدون یدات)
-دستگاه تقطیر
در یك بالن تقطیر 250 میلی لیتری 10 میلی لیتر گلاب بریزید و روی آن 60 میلی لیتر آب مقطر بیفزائید سپس چند دانه سنگ پا افزوده 10 تا 30 گرم گرد فنل فتالئین بیفزائید قطره قطره آنقدر سود سوز آور اضافه كنید تا رنگ ثابت فنل فتالئین پیدا شود (قرمز ارغوانی) بعد آنرا تقطیر كنید تا 50 میلی لیتر تقطیر شده در یك بالن ژوژه 200 میلی لیتری بدست آید بدین ترتیب كه به انتهای سرد كردن باید لوله ای شیشه ای وصل كرد و انتهای این شیشه را داخل مقدار كمی آب مقطر كه ته بالن است وارد نمود. بالن ژوژه محتوی نمونه تقطیر شده را تا خط نشانه با آب مقطر پر كرده مخلوط كنید.

پ) اكسید كردن
پ-1- -محلول های لازم
-محلول سولفوكرمیك
-محلول نیتروكرمیك
پ-2- وسائل لازم
-ارلن مایر در سمباده ای
-پی پت های 20 و 10 میلی لیتری

پ-3- روش كار: در داخل یك ارلن مایر در سمباده ای كه قبلاً خوب شسته شده است (بوسیله محلول سولفوكرمیك و آب مقطر) 20 میلی لیتر از محلول تقطیر شده قبلی را بریزید و 10 میلی لیتر محلول نیتروكرمیك بیفزائید با حركت دورانی مخلوط كنید. در آنرا بگذارید تا در كنار یكدیگر در حرارت آزمایشگاه مدت 30 دقیقه بین 18-20 درجه بماند. این درجه حرارت حداقل درجه حرارتی است كه اكسید شدن را مدت نیم ساعت ممكن میسازد.

2-3-8-اندازه گیری بیكرمات پتاسیم مانده

الف) محلول های لازم
-یدور پتاسیم
-تیوسولفات
ب) وسائل لازم
-مزور
-ترازوی دقیق
-بورت
پ) روش كار: به نمونه اكسید شده 50 میلی لیتر آب مقطر و در حدود یك گرم یدور پتاسیم بیفزائید. و برای اینكه اسید نیتریك غلیظ یدور را اكسید
-ارلن در دار
-پی پت 25 میلی لیتر
-بن ماری (حمام آب گرم)

ب) محلولهای شیمیائی لازم
-كلرور سدیم خالص
-محلول پنتان (G5 H12)
پ روش كار: 200 میلی لیتر از نمون گلاب را با 50 گرم كلرور سدیم خالص داخل یك ظرف كه دهانه آنرا با چوب پنبه بسته اید بهم زده تا كلیه كلرور سدیم حل گردد. سپس دقیقاً 30 میلی لیتر محلول پنتان به آن افزوده دهانه را محكم بسته بمدت 15 دقیقه بهم بزنید. بگذارید تا در حالت سكون امولسیون تولید شده از بین برود آنگاه بوسیله یك پی پت 25 میلی لیتر از مایع پنتانیك را بردارید و داخل یك بالن توزین شده 100 میلی لیتری ریخته با احتیاط روی بن ماری با حرارت ملایم تبخیر

نمائید (حدود 45 درجه) زمانیكه كلیه پنتان شد یك جریان ملایم هوای خشك را بمدت یك دقیقه روی باقیمانده عبور داده بعد از خشك نمودن، بالن را داخل دسیكاتور قرار داده و سپس توزین نمائید. توزین را بفاصله یك ربع ساعت تكرار نمائید تا وزن ثابت ایجاد شود، وزن بدست آمده را اختلاف وزن بالن قبل از تقطیر مایع پنتانیك و بعد از تقطیر پنتان در عدد 6/0 ضرب كنید تا وزن اسانس در 100 میلی لیتر گلاب بدست آید.
(اختلاف وزن بالن قبل از تقطیر و بعد از آن) × 6/0 = 100 میلی لیتر

برای دریافت اینجا کلیک کنید

سوالات و نظرات شما

برچسب ها

سایت پروژه word, دانلود پروژه word, سایت پروژه, پروژه دات کام,
Copyright © 2014 icbc.ir